معرفی جامع کاپوتاژ و جایگاه آن در حمل و نقل بینالمللی
اصطلاح کاپوتاژ که در حوزههای تجاری و حملونقل غالباً به کار میرود، به فرآیندی اشاره دارد که طی آن جابجایی کالا یا مسافر صرفاً در محدودههای داخلی یک کشور انجام شود. این عملیات، که البته سابقهای طولانی دارد، اکنون فراتر از حملونقل دریایی رفته و در حوزههای حملونقل جادهای، ریلی و هوایی نیز کاربرد پیدا کرده است.
شرکتهای فعال در زمینه لجستیک بینالمللی، همچون دریااکسپرس که خدمات حملونقل دریایی، هوایی و زمینی از چین به دبی و ایران ارائه میدهند، با بهرهگیری از این مفهوم، فرآیندهای داخلی انتقال بار را بهبود میبخشند و امکان مدیریت دقیقتر و مستمر کالاها را در مسیرهای مختلف فراهم مینمایند.
کاپوتاژ یا کران بری؛ مفهومی کلیدی در نظم حملونقل داخلی
در معنای ابتدایی، کاپوتاژ ریشه در زبان فرانسوی دارد و به معنای انتقال بار بین بنادر داخلی یک کشور تعریف شده بود. با گذشت زمان و توسعه سیستمهای حملونقل، این مفهوم دچار تحول شد و شامل حملونقل داخلی جادهای، هوایی و ریلی نیز گردید. در واقع، این فرایند تسهیل انتقال گمرکی کالا از نقطهای به نقطه دیگر در داخل مرزهای ملی است که بدون خروج از کشور انجام میشود.
در این مسیر، اظهارنامههای مرتبط نقش اساسی دارند؛ اسنادی که حاوی جزئیات دقیق کالای حمل شده شامل نوع، تعداد، وزن، ارزش و مقصد نهایی هستند و به منظور کنترل و تسهیل تشریفات گمرکی تنظیم میشوند. کاپوتاژ به این ترتیب تضمین میکند که کالاها با امنیت و شفافیت کامل در داخل کشور جابهجا شوند.
کاربردهای رایج کاپوتاژ دریایی و مزایای آن
از میان انواع مختلف کاپوتاژ، حمل بار به روش دریایی شناخته شدهترین نوع این فرایند به شمار میرود. انتقال کالا از طریق مسیرهای آبی داخلی نظیر دریاها، بندرها و رودخانههای مرزی علاوه بر کاهش هزینهها، آثار زیستمحیطی کمتری نسبت به سایر روشها ایجاد میکند. همچنین کاهش ریسکهای مرتبط با سرقت و آسیب کالا از دیگر مزایای برجسته این روش است.
کاهش هزینههای حملونقل دریایی، که نسبت به جابجایی جادهای تا سی درصد کمتر برآورد میشود، به حفظ مطلوبیت تجارت داخلی کمک شایانی میکند. به همین ترتیب، فعالان این حوزه از جمله ملوانان و نیروی کار بندری از تجربیات اقتصادی بهتری برخوردار میشوند که به توسعه اقتصاد ملی کمک میرساند.
قوانین و مقررات مرتبط با کاپوتاژ در بستر لجستیک داخلی کشور
کشورها به منظور حفظ امنیت، کنترل بازار و مدیریت بهینه منابع حملونقلی، چارچوبهای قانونی خاصی را در رابطه با کاپوتاژ وضع کردهاند. این قوانین معمولاً به جهت حمایت از زیرساختهای داخلی، حفاظت از منافع ملی و تضمین امنیت جابهجایی کالا تدوین میشوند.
در ایران، بخشی از این مقررات با توجه به خصوصیات ویژه تجاری و حملونقلی تنظیم شدهاند. مثلاً برای انتقال خودروهای شخصی به صورت موقت به خارج از کشور، دریافت برگه کاپوتاژ خودرو ضروری است که مجوزی است از سوی گمرک برای خروج موقت وسیله نقلیه. خودروهای قدیمیتر از 22 سال نیز الزام به کسب اجازه از وزارت میراث فرهنگی دارند.
مراحل و مدارک موردنیاز برای دریافت برگه کاپوتاژ خودرو
فرایند دریافت این مجوز مستلزم ارائه چندین سند مهم از جمله شناسنامه خودرو، سند فروش، کارت ماشین، گواهینامههای رانندگی داخلی و بینالمللی، بیمهنامه و پاسپورت با اعتبار کافی است. پس از جمعآوری مدارک مورد نیاز و مراجعه به دفاتر گمرکی مربوطه، میتوان نسبت به اخذ برگه کاپوتاژ اقدام نمود.
البته باید توجه داشت که دریافت گواهینامه رانندگی بینالمللی و پلاک ترانزیت نیز بخشهای بعدی این فرایند هستند. پلاک ترانزیت تنها برای عبور از مرزها معتبر بوده و امکان استفاده آن در داخل کشور وجود ندارد. کل این مراحل موجب افزایش امنیت و نظم در ترددهای بینمرزی میشود.
هزینهها و مزایای اقتصادی کاپوتاژ در بخش حملونقل
در حوزه مالی، هزینههای متعددی شامل هزینههای گمرکی، صدور پلاک بینالمللی، کارت عضویت کانون اتومبیلرانی و گواهینامه بینالمللی در کنار هزینه برگه کاپوتاژ باید در نظر گرفته شود. به عنوان نمونه، میانگین هزینه دریافت کاپوتاژ در سالهای اخیر در کشور حدود ۷۰۰ هزار تومان گزارش شده است.
در نهایت، ادغام فرایندهای کاپوتاژ در سیستم حملونقل داخلی و بینالمللی میتواند منجر به سهولت بیشتر در مدیریت کالا و وسایل نقلیه شود. شرکتهای پیشرو همچون دریااکسپرس با استفاده از امکانات مدرن و سامانههای محاسبه آنلاین هزینه (ماشین حساب هزینه حملونقل)، همراه با خدمات جامع انبارداری در چین و دبی، ترخیص گمرکی و بیمه محموله، نقش مهمی در ارتقای کیفیت این فرایندها ایفا میکنند.
برای کسب اطلاعات بیشتر و دریافت مشاوره تخصصی، میتوانید با کارشناسان دریااکسپرس از طریق ارتباط با ما در تماس باشید.